Thiếu iốt gây hại cho sức khỏe, làm giảm khả năng tư duy, năng suất lao động, suy tuyến giáp và gây bệnh bướu cổ. Phụ nữ mang bầu thiếu iốt dễ sảy, sinh non, thai lưu, tăng nguy cơ sinh con dị tật bẩm sinh. Trẻ nhỏ có thể chậm phát triển trí tuệ, tinh thần, hạn chế chiều cao, cân nặng và suy dinh dưỡng.
Loại vi chất quan trọng này cần được cung cấp hàng ngày nhằm bảo vệ, nâng cao thể chất cũng như trí lực. Mặc dù hàm lượng cơ thể cần không nhiều, song không thể thiếu. Trẻ em, phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú có nhu cầu cao nhất và nguy cơ thiếu iốt lớn.
Cơ thể không tự tổng hợp được iốt, mà phải cung cấp từ bên ngoài thông qua thực phẩm. Một số thực phẩm nhiều iốt là phô mai (200mcg mỗi 100g), trứng gà (169 mcg), lươn, hải sản (60 mcg), sữa bột tách béo (130 mcg), sữa bột toàn phần (110 mcg), tảo biển (92 mcg), bắp cải (20 mcg)… Tuy nhiên, iốt dễ hao hụt trong quá trình chế biến thức ăn, bảo quản thực phẩm, nên bữa ăn hàng ngày thường không đáp ứng đủ nhu cầu.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị sử dụng muối iốt trong bữa ăn hàng ngày và chế biến thực phẩm tại 100 nước trên thế giới. Song theo Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM, thói quen ăn uống của người dân có nhiều thay đổi trong những năm gần đây. Bà nội trợ có xu hướng giảm sử dụng muối ăn, chuộng dùng hạt nêm, nước mắm, bột canh…
Khảo sát ở TP HCM của Viện Dinh dưỡng năm 2015 cho thấy, tỷ lệ hộ gia đình dùng hạt nêm là 81,8%; nước mắm 98,7%; trong khi muối iốt còn 64,4%. Thói quen nêm nếm này là nguyên nhân khiến tỷ lệ bướu cổ gia tăng trong những năm gần đây.
Hạt nêm người dân ưa dùng do đặc tính tiện lợi, không cần kết hợp nhiều loại gia vị khác, lại đa dạng mùi vị. Vì vậy, nhiều nhãn hàng đã bổ sung iốt vào hạt nêm nấu ăn hàng ngày nhằm phòng ngừa thiếu vi chất hiệu quả cho các hộ gia đình.
Trên thị trường hiện có hạt nêm iốt “3 Miền” của công ty Uniben được sản xuất dựa trên kết quả đề tài nghiên cứu khoa học “Bổ sung iốt vào hạt nêm, góp phần cải thiện tình trạng thiếu hụt iốt trong cộng đồng” của bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp và bác sĩ Tạ Thị Lan (Trung tâm Dinh dưỡng TP HCM). Công ty Uniben đã nhận được bằng khen của Ủy ban nhân dân TP HCM vì những đóng góp trong việc thực hiện chiến lược dinh dưỡng quốc gia giai đoạn 2011-2015.
Một người dùng 10g hạt nêm "3 Miền" mỗi ngày sẽ cung cấp đủ lượng iốt và natri theo khuyến nghị dinh dưỡng. Loại vị xương thịt hầm dùng cho chế biến các món mặn, vị nấm hương dùng cho các món chay.
An San