CEO Indra Nooyi, 62 tuổi, hôm 6/8 thông báo sẽ từ chức, sau 24 năm gắn bó với Pepsi và 12 năm ngồi ghế điều hành.
Nằm trong số rất ít phụ nữ dẫn dắt một tập đoàn tầm cỡ thế giới, mỗi bước đi của bà luôn nhận nhiều nghi ngờ hơn so với những đồng cấp nam. Tuy nhiên, dấu ấn ảnh hưởng của người phụ nữ này lên sự lớn mạnh của PepsiCo suốt hơn một thập kỷ qua rất rõ rệt.
Bà có công lớn khi tăng sự hiện diện của hãng trên thị trường quốc tế cũng như chuyển đổi cơ cấu thực phẩm và đồ uống của họ theo hướng lành mạnh.
Indra Krishnamurthy Nooyi sinh năm 1955 tại thành phố 7 triệu dân Chennai, miền Nam Ấn Độ. Thời trẻ, Nooyi chơi trong ban nhạc rock và là một đứa con có thiên hướng nổi loạn trong gia đình thuộc tuýp truyền thống.
Cá tính này vẫn luôn là một phần nằm trong con người Nooyi. Chia sẻ với Harvard Business Review năm 2015, bà nói: "Tôi phần nào vẫn là con người mà luôn cảm thấy chúng ta không thể ngồi yên. Hàng sáng, bạn cần thức dậy với nỗi sợ thế giới đang đổi thay, và sự quả quyết rằng để chiến thắng nó, mình phải thay đổi nhanh hơn và nhanh trí hơn những người khác".
21 tuổi, người phụ nữ này đã chinh phục tấm bằng cử nhân Đại học Madras Christian và MBA của Viện Quản lý Ấn Độ Calcutta. Đây là hai trường đại học danh giá nhất quốc gia Nam Á.
Làm việc cho tập đoàn Johnson & Johnson trong vài năm sau đó, Nooyi chuyển hướng tu nghiệp tại trường Quản lý Yale ở Mỹ từ năm 1978. Mẹ bà hầu như không cho phép con gái đến Yale, dù nhận khoản hỗ trợ tài chính lớn, chỉ bởi Nooyi mới 22 và chưa lấy chồng.
Cuối cùng, Nooyi kết hôn ở tuổi 25 với Raj K. Nooyi, người về sau thành chủ tịch hãng phần mềm Amsoft Systems. Họ hiện có với nhau hai con gái và định cư ở thị trấn giàu có Greenwich, bang Connecticut, Mỹ.
CEO Pepsico từng chia sẻ hồi năm 2007 rằng bà liên tục phải giữ cân bằng giữa các vai trò làm mẹ, vợ và một lãnh đạo doanh nghiệp. Bà nói: "Đó là thử thách hàng ngày. Có những ngày tôi phải có mặt ở trường học của các con. Tôi cố gắng tham dự, dù không hàng tháng như trông đợi bình thường dành cho một bà mẹ. Tôi muốn đến xem con gái chơi bóng rổ. Không thể trận nào cũng dự nhưng tôi sẽ đến một vài buổi".
Những năm 20-30 tuổi, người phụ nữ gốc Ấn giữ vị trí hoạch định chiến lược lần lượt tại các tập đoàn Boston Consulting Group, Motorola và Công ty robot ABB.
Năm 1994, lúc 39 tuổi, bà Nooyi nhận lời đề nghị chiêu mộ từ General Electric và PepsiCo. Với việc PepsiCo mời về làm chiến lược gia trưởng cho họ, bà bắt đầu hành trình tại tập đoàn thực phẩm và đồ uống quen thuộc trên toàn cầu này.
Một trong những quyết định sớm và gây tranh cãi nhất của bà Nooyi là thuyết phục Pepsi bỏ mảng nhà hàng, bao gồm cả những chuỗi ăn nhanh như Pizza Hut hay Taco Bell.
Tại PepsiCo, bà Nooyi lần lượt trở thành giám đốc tài chính năm 2000, chủ tịch năm 2001 và sau cùng chủ tịch hội đồng quản trị kiêm CEO vào năm 2006.
Hãng đồ uống và thực phẩm kinh doanh phát đạt thập niên 1990 và những năm đầu 2000. Tuy nhiên, công ty chững lại sau đó, vừa lúc bà Nooyi tiếp quản vị trí điều hành năm 2006. Vì thế nữ CEO bấy giờ phải đối mặt quyết định theo đuổi thành công ngắn hay dài hạn. Bà kể: "Tôi đã có thể chạy nước rút, cắt giảm chi phí, đạt lợi nhuận cao trong vài năm rồi nói tạm biệt. Nhưng làm vậy chẳng đem lại kết quả lâu dài".
Một trong những đột phá bà Nooyi đem lại là tập trung hơn vào mẫu mã. Bà thú nhận đi thị trường hàng tuần để quan sát các sản phẩm của PepsiCo trông ra sao trên giá.
Một nội dung quan trọng khác trong chiến lược lâu dài của nữ CEO là ưu tiên các sản phẩm lành mạnh. Ban đầu lựa chọn này khiến doanh thu quý của PepsiCo giảm và giới phân tích hoài nghi năng lực điều hành của Nooyi.
Trong nhiều năm, bà đối mặt những lời chế nhạo như: "Tại sao lại là bà hả mẹ Teresa? Sao phải cố chuyển sang bán những thứ lành mạnh làm gì?". Nhưng người phụ nữ này nhìn nhận: "Bởi đó sẽ là xu hướng của thị trường. Đó là đường chúng ta phải đi".
Từ năm 2016, những kết quả tài chính quý của PepsiCo bắt đầu vượt mong đợi. Kể từ khi điều hành, bà Nooyi đưa doanh thu PepsiCo tăng gần gấp đôi, đạt con số 63,5 tỷ USD năm ngoái. Góp một nửa trong đó là các sản phẩm đồ uống và snack lành mạnh hơn. Riêng nữ lãnh đạo gốc Ấn thu nhập 31 triệu USD trong năm 2017.
Sau 24 năm cống hiến cho Pepsi và 12 năm điều hành, bà Nooyi thông báo rời ghế CEO trong tháng 10. Trong tuyên bố của mình, bà phát biểu: "Dẫn dắt PepsiCo là một vinh dự lớn của cuộc đời tôi. Tôi tự hào những gì chúng tôi đã làm hơn 12 năm qua để thúc đẩy quyền lợi của không chỉ cổ đông, mà tất cả những ai liên đới trong cộng đồng chúng tôi phục vụ".
Người phụ nữ 62 tuổi chia sẻ với Bloomberg dự định dành cho mình một quãng nghỉ ngơi, nhưng không quá dài. Bà muốn giúp đỡ những tài năng nữ để có tiếng nói mạnh hơn trong giới lãnh đạo cấp cao. Bà nói: "Công việc của tôi chỉ thực sự bắt đầu khi rời PepsiCo, vì giờ mới có thể bắt tay làm những việc mà khi ngồi ghế CEO gặp rào cản".
Quốc Việt
Theo Business Insider