Thống kê tại các bệnh viện nhi ở TP HCM cho thấy, số bé bị biến chứng do viêm tai giữa cấp khiến thủng màng nhĩ dẫn đến giảm thính lực, thậm chí điếc vĩnh viễn là không ít. Nguyên nhân chính là do phụ huynh không nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh nên khi đưa trẻ đến điều trị thì đã muộn.
Theo các bác sĩ khoa Tai Mũi Họng, Bệnh viện Nhi Đồng 1, viêm tai giữa có thể xảy ra đối với mọi người, ở mọi lứa tuổi nhưng thường gặp và gây biến chứng nhất là ở trẻ từ 1 đến 3 tuổi.
Bệnh thường khiến trẻ sốt cao, quấy khóc, bú kém, bỏ ăn, nôn trớ, đây là những biểu hiện khiến phụ huynh chỉ nghĩ bé bị bệnh thông thường. Viêm tai giữa cũng có thể khiến phụ huynh nhầm với chứng rối loạn tiêu hóa bởi trẻ có dấu hiệu đi ngoài phân lỏng và nhiều lần trong ngày.
"Tuy nhiên nếu quan sát, phụ huynh sẽ thấy trẻ mắc bệnh thường dùng tay dụi ngoáy vào tai hoặc kêu đau tai; phản ứng kém với âm thanh hoặc có biểu hiện mất tập trung", một bác sĩ chuyên khoa tư vấn.
Cũng theo các bác sĩ, nếu không phát hiện bệnh cho trẻ ở giai đoạn đầu, vài ngày sau bệnh sẽ chuyển sang vỡ mủ do màng tai bị thủng, mủ tự chảy ra ngoài qua lỗ tai. Ở giai đoạn này trẻ bớt sốt, bớt quấy khóc, không còn rối loạn tiêu hóa. Đây là giai đoạn thường bị gây hiểu nhầm nhưng thật ra bệnh đã bắt đầu chuyển sang giai đoạn mạn tính và dấu hiệu thường thấy là chảy mủ tai.
Viêm tai giữa cấp ở trẻ nhỏ có thể gây thủng màng nhĩ, làm tiêu xương, gián đoạn chuỗi xương, các biến chứng này khiến trẻ bị nghe kém, rối loạn ngôn ngữ. Nghiêm trọng hơn, biến chứng nhiễm trùng còn có thể dẫn đến viêm màng não, viêm tắc tĩnh mạch gây ứ máu não.
Để phòng bệnh, phụ huynh cần phải rửa tay, giữ vệ sinh sạch sẽ mũi, họng cho trẻ, không để trẻ tiếp xúc với môi trường khói thuốc hay người mắc bệnh. Đối với trẻ sơ sinh, nên tăng cường cho bú mẹ, với trẻ bú bình thì bình sữa phải sạch sẽ, nên bế trẻ ở tư thế ngồi nghiêng trong suốt quá trình bú để tránh chất lỏng tràn vào vòi nhĩ.
Một số chú ý khác, khi trẻ nôn trớ, không nên đặt trẻ nằm đầu thấp vì chất nôn dễ tràn vào tai; khi gội đầu không nên hạ thấp đầu trẻ quá, trẻ khóc nước bọt sẽ chảy vào tai giữa. Trẻ hay bị viêm mũi, thò lò mũi, viêm amidan cần phải được điều trị dứt điểm vì đây là nguồn gốc gây bệnh.
Do bệnh dễ tái phát nên khi trẻ đã mắc bệnh, cần được theo dõi chặt chẽ để sớm phát hiện các dấu hiệu cho thấy bệnh đã quay trở lại nhằm sớm có hướng điều trị phù hợp.
Trong trường hợp phát hiện trẻ mắc bệnh, cần đưa bé đến bác sĩ thay vì tự mua thuốc cho trẻ uống. Tuyệt đối không điều trị theo các dân gian như ngoáy dầu nóng hoặc rượu vào tai vì cách này có thể làm tình trạng bệnh nặng hơn.
Thiên Chương