Phiên điều trần xem xét yêu cầu dẫn độ bà Meng Wanzhou (Mạnh Vãn Châu), Giám đốc tài chính Huawei và con gái nhà sáng lập Ren Zhengfei (Nhậm Chính Phi), theo yêu cầu từ Mỹ tại tòa án Tối cao British Columbia diễn ra hôm 27/5.
Thẩm phán Heather Holmes của tòa án Tối cao British Columbia tuyên bố các cáo buộc về hành vi gian lận tài chính của Mỹ đối với bà Meng thỏa mãn điều kiện "tội phạm kép" (double criminality). Điều này có nghĩa Canada cũng xem các hành vi mà bà Meng bị tòa án Mỹ cáo buộc cũng là vi phạm tại Canada.
"Về vấn đề pháp lý được đặt ra, tôi kết luận rằng theo luật, yêu cầu về tội kép cho việc dẫn độ được thỏa mãn trong vụ này", bà Holmes nói
Như vậy Mỹ có thể tiến hành các thủ tục nhằm dẫn độ bà Meng đến New York để đối mặt với các cáo buộc về hành vi gian lận tài chính.
Phán quyết này đã làm căng thẳng thêm quan hệ giữa Canada và Trung Quốc. Đại sứ quán Trung Quốc tại Ottawa hôm 27/5 đã gọi trường hợp này là ''sai lầm nghiêm trọng" và kêu gọi Canada hãy trả tự do cho bà Meng.
"Trung Quốc phản đối quyết định này. Mỹ và Canada bằng cách lạm dụng hiệp ước dẫn độ song phương của cả hai và tự ý áp dụng các biện pháp giam giữ Meng Wanzhou, đã vi phạm nghiêm trọng các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân Trung Quốc", Đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố.
"Mỹ đang cố gắng để hạ bệ Huawei và các công ty công nghệ cao khác của Trung Quốc, và Canada đã hành động như một đồng phạm của Mỹ", phát ngôn viên của Đại sứ quán Trung Quốc nói thêm.
Huawei cũng cho biết trong một tuyên bố được đăng trên Twitter rằng công ty tiếp tục sát cánh với bà Meng trong hành trình theo đuổi công lý và tự do. Công ty cho biết họ hy vọng hệ thống tư pháp Canada sẽ chứng minh bà Meng vô tội. Các luật sư của bà Meng cho hay sẽ tiếp tục chiến đấu để bà được trả tự do với các lập luận mới.
Bà Meng bị bắt tại Vancouver theo yêu cầu của Mỹ vào ngày 1/12/2018 với cáo buộc gian lận tài chính. Sau 10 ngày bị giam giữ, bà được bảo lãnh tại ngoại với số tiền 7,5 triệu USD và phải đeo thiết bị giám sát 24/24. Hiện bà bị quản thúc tại biệt thự gia đình trị giá 9,9 triệu USD. Bà có thể tự do di chuyển trong phạm vi gần 260 km2 của Vancouver, miễn là về trước giờ giới nghiêm, 23h. Bà cũng được tự do tiếp khách và bạn bè đến thăm hỏi tại nhà riêng.
Vụ bắt giữ trên đã gây ra căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ, Trung Quốc và Canada. Trung Quốc cáo buộc Canada tiếp tay "đàn áp" bà Meng và kêu gọi Canada "sửa chữa sai lầm". Trong khi đó, Thủ tướng Justin Trudeau nói "Canada có hệ thống tư pháp độc lập, hoạt động mà không có sự can thiệp hay chi phối của các chính trị gia", và Bắc Kinh "dường như không hiểu" điều này.
Trước đó, nhà sáng lập Huawei Ren Zhengfei nói rằng con gái ông chỉ là "con cờ" trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung và Mỹ đang tìm mọi cách để kiềm chế các công ty công nghệ lớn nhất của Trung Quốc. Trong vòng ba năm gần đây, Huawei trở thành tâm điểm của cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung. Công ty viễn thông lớn nhất thế giới này đã bị Mỹ cho vào "danh sách đen", cấm các nhà cung cấp bán sản phẩm cho Huawei nếu không có sự đồng ý của Bộ Thương mại Mỹ.
Với phán quyết trên, bà Meng sẽ tiếp tục hầu tòa dự kiến đến cuối năm nay. Tuy nhiên theo nhiều chuyên gia, việc kháng cáo của bà Meng có thể khiến quá trình dẫn độ này kéo dài nhiều năm.
Sơn Nam (Theo SCMP)