Sau một ngày xét xử, chiều 18/8, TAND cấp cao tại Hà Nội đã không chấp nhận kháng cáo của các bị cáo trong vụ đại án tham nhũng xảy ra tại Công ty TNHH MTV Vận tải Viễn dương - Vinashinlines (100% vốn Nhà nước).
Tòa phúc thẩm đã tuyên phạt Giang Kim Đạt (quyền trưởng phòng kinh doanh Vinashinlines), Trần Văn Liêm (nguyên tổng giám đốc Vinashinlines) cùng mức án tử hình tội Tham ô, Trần Văn Khương (nguyên kế toán trưởng Vinashinlines) tù chung thân cùng tội danh. Với cáo buộc Rửa tiền, ông Giang Văn Hiển (bố đẻ của Đạt) 12 năm tù.
Với những người liên quan, một số tài sản nhà đất kê biên của vợ chồng ông Hiển và con gái Giang Thu Vân, tòa phúc thẩm thấy mua được bằng tiền do Đạt phạm tội nên kê biên là chính xác.
Tòa phúc thẩm xét thấy tại cơ quan điều tra, các bị cáo đã được lấy lời khai, thể hiện Đạt được Liêm chỉ đạo khi giao dịch với đối tác mua tàu thì thỏa thuận hoa hồng. Chứng tỏ có sự thỏa thuận về tiền hoa hồng trước khi mua tàu và cho thuê tàu. Lời khai bị ép cung của Đạt là không có căn cứ. Nếu các bị cáo không có thỏa thuận thì khoản tiền hoa hồng này vẫn phải đưa vào hạch toán thu nhập khác của Vinashinlines, theo quy định của pháp luật.
Hành vi chiếm đoạt số tiền lớn của các bị cáo là một trong các nguyên nhân khiến doanh nghiệp Vinashinlines bị phá sản. Tòa cho rằng kháng cáo của Liêm không có cơ sở chấp nhận.
Theo tòa phúc thẩm, Đạt làm tại công ty trên cơ sở hợp đồng. Thậm chí Đạt còn giữ chức vụ quyền trưởng phòng kinh doanh, đã lợi dụng chức vụ quyền hạn để chiếm đoạt tiền của Vinashinlines. Hành vi của bị cáo là tích cực, chiếm hưởng số tiền lớn.
Ngoài hành vi tham ô, Đạt còn có hành vi cố ý làm trái trong việc mua con tàu Hoa Sen cùng với Phạm Thanh Bình, Trần Văn Liêm nhưng được miễn trách nhiệm hình sự. Với tính chất đặc biệt nghiêm trọng, khai báo chưa thành khẩn, thể hiện bị cáo chưa ăn năn hối cải.
Cùng với phán quyết trên, cấp phúc thẩm cũng quyết định tiếp tục kê biên các tài sản (40 bất động sản, ôtô…) của Đạt, Hiển.
Sáng cùng ngày, đại diện VKSND Cấp cao tại Hà Nội trong phần nêu quan điểm đã đề nghị giữ nguyên các quyết định về hình phạt với các bị cáo Đạt, Liêm, Khương, Hiển. VKS đề nghị tòa chấp nhận một phần kháng cáo cùa Vinashinlines, cho rằng công ty này là nguyên đơn dân sự. Trong khi đó, luật sư bào chữa cho các bị cáo đề nghị tòa hủy án sơ thẩm, giảm nhẹ hình phạt.
Theo bản án sơ thẩm, ông Liêm là tổng giám đốc, chịu trách nhiệm trước pháp luật, điều hành toàn bộ công ty, phân công cho Đạt đàm phán giá hoa hồng mua 3 con tàu và cho thuê tàu, rồi báo cáo trực tiếp cho mình. Ông Liêm đồng ý thì Đạt mới thương lượng với đối tác để mua tàu. Ông Liêm chỉ đạo Đạt đàm phán tiền hoa hồng với mức 1-2% giá trị hợp đồng mua tàu. Đạt khai không phải là cán bộ của Vinashinlines, không đóng bảo hiểm, không có hợp đồng lao động mà chỉ là người tìm các công ty môi giới để Vinashinlines mua tàu. Tuy nhiên, trong quá trình giao dịch, bị cáo đã dùng hộp thư của Vinashinlines. Sau khi mua được 3 con tàu, Đạt xin “một ít” nhận được hơn 700.000 USD và trích 150.000 USD cho ông Liêm.
Nhận số tiền này, ông Liêm đã đưa cho kế toán trưởng Khương 110.000 USD, chi cho các hoạt động chung của công ty, còn giữ lại 40.000 USD. Toàn bộ số tiền này ông Khương để ngoài sổ sách của Vinashinlines. Trong khi đó, khi nhận được tiền hoa hồng từ công ty môi giới, Đạt chuyển về 22 tài khoản của bố đẻ là Giang Văn Hiển. Số tiền này được ông Hiển rút ra, mua 40 bất động sản, mua đi bán lại 13 chiếc ôtô. Ngoài ra, Đạt còn tự ý nâng mức giá thuê cước cho thuê tàu, chiếm hưởng riêng nhưng không báo lại cho Liêm (số tiền là hơn 249 tỷ đồng). Tổng cộng số tiền Đạt và đồng bọn chiếm đoạt là hơn 260 tỷ đồng (trong đó, Liêm chiếm đoạt hơn 3 tỷ đồng, Khương hơn 1,7 tỷ, Đạt gần 260 tỷ đồng).
Tòa sơ thẩm xác định hành vi của Đạt, Liêm, Khương là Tham ô tài sản; ông Hiển có hành vi rửa tiền. Để đảm bảo thi hành án, tòa sơ thẩm đã quyết định kê biên toàn bộ nhà đất, 2 ôtô thu giữ của Đạt và bồi thường cho nguyên đơn dân sự vì tòa quy kết đã mua bằng tiền do phạm tội mà có. Trong vụ án, Vinashin được xác định là nguyên đơn dân sự vì hiện tại Vinashinlines vẫn còn nợ tổng công ty này hơn 48 triệu USD tiền mua tàu. Toà kiến nghị Bộ Công an phối hợp với Singapore và Vương quốc Anh thu hồi căn hộ do Đạt mua ở đây để sung công quỹ.
Mai Chi