Nhưng chỉ một tháng sau khi Covid-19 lan sang Đức, chặn đứng chuỗi bùng nổ việc làm kéo dài hàng thập kỷ. Hiện sau khi nộp hơn 800 đơn xin việc và 80 cuộc phỏng vấn, chàng trai 29 tuổi người Syria này vẫn chưa tìm được chỗ làm.
Thực tế người ngoại quốc vốn khó tìm kiếm việc làm ở nền kinh tế lớn nhất châu Âu này, ngay cả trước khi đại dịch bùng phát. Rào cản này càng lớn hơn khi vị trí tuyển dụng ngày càng ít đi.
"Các công ty nghĩ rằng sẽ phải giải thích ý tưởng hai lần với người nước ngoài, với người bản xứ thì chỉ một lần là đủ", Tizini nói.
Việc tuyển dụng bị đóng băng và sa thải diễn ra phổ biến tại hàng nghìn công ty Đức. Điều này đồng nghĩa với việc những sinh viên tốt nghiệp người nước ngoài như Tizini phải đối mặt với sự cạnh tranh khốc liệt với những sinh viên tốt nghiệp bản xứ và các chuyên gia thất nghiệp.
Bên cạnh đó, không giống như công dân Đức và Liên minh châu Âu, nhiều sinh viên tốt nghiệp người nước ngoài không đủ tiêu chuẩn để nhận trợ cấp thất nghiệp và hỗ trợ trong đại dịch.
Hàng trăm nghìn sinh viên quốc tế đã đến Đức trong thập kỷ qua bởi hệ thống giáo dục đại học uy tín, gần như miễn phí và triển vọng việc làm sau tốt nghiệp. Số lượng sinh viên quốc tế ở Đức tăng khoảng 70% từ năm 2009 đến năm 2019, theo dữ liệu từ Văn phòng Thống kê Liên bang Đức.
Bà Anja Robert, tư vấn viên nghề nghiệp tại RWTH Aachen, cho biết sinh viên quốc tế ở Đức gặp khó khăn hơn khi tìm việc làm so với người Đức bản địa. Nhu cầu về các buổi tư vấn và hỗ trợ tâm lý đã tăng lên kể từ tháng 3, khi nước Đức bước vào đợt phong tỏa đầu tiên để chống dịch.
"Trong những thời điểm bất ổn như vậy, người ta có xu hướng tìm tới sự an toàn, dựa vào các kỹ năng ngôn ngữ, đặc điểm văn hóa và sự hiểu biết lẫn nhau", bà Anja Robert nói.
Tỷ lệ thất nghiệp ở Đức đã tăng 6,4% sau khi chính phủ áp đặt lệnh phong tỏa đầu tiên, tăng từ mức 5% trong những tháng trước đó. Tháng 1 năm nay, tỷ lệ này đạt 6%.
Tác động của đại dịch đối với thị trường việc làm Đức đã được giảm thiểu nhờ chương trình "Kurzarbeit" của chính phủ, cho phép người sử dụng lao động cắt giảm giờ trong thời kỳ kinh tế suy thoái. Nhưng điều này cũng khiến việc tuyển dụng trở nên khó khăn hơn. Ludwig Christian, phát ngôn viên của Văn phòng Lao động Liên bang Đức, cho biết các công ty tham gia chương trình này có thể tuyển thêm nhân viên nhưng phải có lý do thuyết phục.
Từ tháng 4/2020 đến tháng 1, số lượng vị trí tuyển dụng mới ở Đức đã giảm 430.000, tương đương 26% so với cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu của Văn phòng Lao động Liên bang Đức.
Một thách thức khác mà sinh viên người nước ngoài phải đối mặt là mạng lưới quan hệ xã hội và nghề nghiệp yếu hơn. Điều này càng trở nên trầm trọng khi các hội chợ việc làm và sự kiện giới thiệu việc làm bị hủy bỏ hoặc chuyển sang trực tuyến khiến họ chịu thiệt hơn.
Jana Koehler, một nhà tuyển dụng quốc tế có trụ sở tại Berlin, nhận định: "Tạo dựng mối quan hệ trên mạng còn khó hơn, đặc biệt nếu bạn đến từ một quốc gia khác và bạn không quen với các mối liên hệ ở đây".
Hai đợt phong tỏa vào mùa xuân và mùa đông năm ngoái cũng khiến các nhà hàng và cửa hàng bán lẻ đóng cửa, đồng nghĩa với việc hàng nghìn công việc bán thời gian mà sinh viên làm để tự trang trải tài chính cá nhân cũng mất đi.
Tháng 4 năm ngoái, chính phủ Đức đã đưa người nước ngoài vào chương trình cho vay không lãi suất dành cho sinh viên. Tuy nhiên những người đã tốt nghiệp như Tizini lại không đủ điều kiện. Khoản hỗ trợ thất nghiệp cho nhóm sinh viên nước ngoài đã tốt nghiệp cũng chỉ giới hạn với người đã sống ở Đức 5 năm.
Hiện Tizini cầm cự nhờ khoản tiền anh trai gửi sang. Sau khi đầu tư rất nhiều thời gian và hơn 10.000 euro (12.032 USD) để học tập tại Đức, quay trở lại Syria không phải là một lựa chọn mà Tizini mong muốn.
"Không có cách nào để sống ngoài việc chờ đợi sự giúp đỡ của người khác. Tôi đã làm mọi thứ có thể, nhưng tất cả đều vô ích", Tizini tâm sự.
Sơn Nam (Theo Reuters)