Mới đây James Murdoch - con trai út của ông trùm truyền thông Rupert Murdoch - quyết định tách khỏi công việc kinh doanh của gia đình. James nói rằng anh "ngày càng khó chịu" với News Corp và Fox vì "hợp pháp hóa thông tin sai lệch" và phủ nhận tác động của biến đổi khí hậu. Động thái này của James càng đẩy mối quan hệ của anh với người cha tỷ phú và anh trai Lachlan, hai người đứng đầu đế chế truyền thông nhà Murdoch thêm xa cách.
James Murdoch, 47 tuổi, đã rời hội đồng quản trị của News Corp hồi cuối tháng 7, cắt đứt mối quan hệ cuối cùng của mình với đế chế truyền thông của cha. Trong bức thư từ chức, James cho biết lý do là "bất đồng về nội dung biên tập được xuất bản bởi các cơ quan báo chí thuộc công ty và một số quyết định chiến lược khác".
Rupert Murdoch thành lập News Corporation năm 1980 và nhanh chóng phát triển thành một trong những tập đoàn truyền thông lớn nhất thế giới sở hữu tài sản về báo in, tin tức và truyền hình. Năm 2013, News Corporation tách thành hai công ty là News Corp và 21 Century Fox. Hiện gia đình Murdoch sở hữu News Corp và Fox Corporation, công ty được thành lập sau khi Walt Disney mua lại phần lớn 21 Century Fox vào năm ngoái. Ông trùm truyền thông Rupert Murdoch, 89 tuổi, hiện là chủ tịch điều hành của News Corp và Fox Corporation với khối tài sản ước tính 17 tỷ USD.
Ông trùm truyền thông Murdoch có 4 vợ và 6 người con. Ngoại trừ con gái lớn Prudence (62 tuổi) từ cuộc hôn nhân đầu tiên của ông với siêu mẫu Patricia Bookerhai và hai con gái út Grace (19 tuổi) và Chloe (17 tuổi) từ cuộc hôn nhân thứ ba với bà trùm truyền thông Wendi Deng, ba người con còn lại của ông đều gắn bó với đế chế truyền thông của gia đình. Ba người này đều là con của tỷ phú với người vợ thứ hai Anna Mann, gồm Elisabeth (51 tuổi), Lachlan (48 tuổi) và James (47 tuổi).
Elisabeth, Lachlan, và James đều lớn lên bên cạnh người cha tỷ phú trong căn biệt thự tại Đại lộ 5 ở New York. Mỗi buổi sáng, họ đều được ông giải thích về cách thức hoạt động của đế chế truyền thông gia đình. Những người bạn của ông trùm truyền thông cho rằng "Murdoch không nuôi dạy những đứa trẻ, ông ấy nuôi dạy những trùm truyền thông tương lai". Cả ba người đều có khả năng trở thành người thừa kế đế chế truyền thông của cha và ngấm ngầm cạnh tranh nhau. Mối quan hệ của họ càng căng thẳng khi ông trùm Murdoch không bao giờ tiết lộ ai sẽ là người thừa kế điều hành đế chế truyền thông do ông xây dựng.
Mối quan hệ không mấy êm ấm trong gia đình Murdoch luôn trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều bộ phim về đề tài doanh nghiệp gia đình. Trong đó, bộ phim truyền hình Succession đoạt giải Emmy của HBO miêu tả một gia đình truyền thông giống như nhà Murdoch. Gia đình này điều hành bởi một tộc trưởng già, người đã khiến con cái chống lại nhau, đôi khi theo những cách tàn nhẫn.
Trong nhiều năm, hai con trai của ông trùm truyền thông là Lachlan và James giữ nhiều chức vụ quan trọng trong đế chế gia đình. Năm 2015, ông trùm Murdoch giao cho cả hai giữ vị trí như nhau và các bộ phận của công ty sẽ báo cáo đồng thời cho cả hai người. Đây là một sự sắp xếp không mấy dễ chịu của ông trùm khi James và Lachland có quan điểm chính trị khác biệt và mong muốn đế chế truyền thông này phát triển theo hai hướng khác nhau.
Trong khi James muốn phát triển tập đoàn theo hướng toàn cầu, hoạt động trong lĩnh vực tin tức và giải trí trên nhiều nền tảng công nghệ kỹ thuật số, Lachlan muốn hướng tới xây dựng một bộ máy tuyên truyền chính trị mang tính dân tộc chủ nghĩa, đồng thời mang lại lợi nhuận khổng lồ. Sự bất đồng giữa James với anh trai và cha bắt đầu rõ nét từ khi Donald Trump lên làm tổng thống. James có lập trường công khai chống lại ông Trump, trong khi đó Fox News dưới sự dẫn dắt của anh trai và cha lại là đồng minh truyền thông của Tổng thống Trump.
Khi rời bỏ đế chế kinh doanh của gia đình, James đã liên tục công khai chỉ trích "sự điên rồ" của ông Trump khi coi nhẹ sự nguy hiểm của đại dịch. James cho biết "việc rời News Corp không phải là một quyết định khó khăn" vì giữa anh với anh trai và cha đã có những bất đồng lớn trong việc điều hành công việc kinh doanh. Đồng thời James cũng cáo buộc đế chế truyền thông của gia đình phát đi những "thông tin sai lệch" để ủng hộ ông Trump.
"Tôi nghĩ rằng tại các tổ chức tin tức lớn, nhiệm vụ là đưa tin đúng sự thật để giải tán sự nghi ngờ chứ không phải gieo rắc nghi ngờ, che khuất sự thật. Tôi cảm thấy ngày càng khó chịu với vị trí của mình trong hội đồng quản trị khi xảy ra hàng loạt bất đồng về hoạt động kinh doanh", James nói.
Trong khi đế chế truyền thông của gia đình Murdoch ra sức tuyên truyền cho cuộc vận động tranh cử nhiệm kỳ tới của Tổng thống Trump, James và vợ lại công khai ủng hộ đối thủ Joe Biden. Hồi tháng 7, James và vợ đã đóng góp 1,23 triệu USD vào ủy ban gây quỹ cho Joe Biden trong cuộc đua chạy vào Nhà Trắng.
Ngoài quan điểm chính trị, James và đế chế kinh doanh gia đình cũng có sự khác biệt lớn về quan điểm biến đổi khí hậu toàn cầu. James và vợ Kathryn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu nhưng đế chế kinh doanh nhà Murdoch lại không ủng hộ lý thuyết này. Hồi tháng một, Fox News từng đăng tải một bài viết cho rằng biến đổi khí hậu không phải là nguyên nhân gây ra các vụ cháy rừng nghiêm trọng ở Australia khiến vợ chồng James vô cùng "thất vọng".
Trước hàng loạt bất đồng, James thất thế và rời khỏi đế chế kinh doanh của gia đình thì anh trai Lachlan ngày một củng cố quyền lực và được nhìn nhận rộng rãi là người kế nghiệp được ông trùm Murdoch "ưa thích". Lachlan hiện là chủ tịch kiêm CEO của Fox Corporation, đồng chủ tịch của News Corp, hai đế chế truyền thông lớn nhất nhà Murdoch.
Sau khi rời đế chế truyền thông của gia đình, James tập trung phát triển công ty đầu tư riêng có tên Lupa Systems. Công ty này chuyên rót tiền vào các startup giai đoạn đầu và những dự án bền vững và hỗ trợ tài chính cho Hiệp hội Địa lý Quốc gia Mỹ. Dù không còn điều hành đế chế kinh doanh của gia đình, James vẫn sẽ tiếp tục hưởng lợi tài chính từ lợi nhuận của các công ty gia đình.
Sơn Nam (Theo NYT)