Hơn 1h sáng ngày 23/3, đám cháy kèm tiếng nổ lớn phát ra từ tầng hầm ôtô, xe máy nằm giữa khu A và B của tòa nhà Carina Plaza trên đường Võ Văn Kiệt, quận 8, TP HCM.
Theo một số nhân chứng, đám cháy xuất phát ở tầng hầm khu A thông khu B, phạm vi khói lửa bao trùm rộng. Khói đen liên tục bốc lên ngùn ngụt, tấn công nặng nhất các tầng 1, 2, 3, 4, khiến hàng loạt người bị ngạt.
Nguyên nhân vụ cháy đang được cơ quan chức năng làm rõ. Theo điều tra ban đầu, một xe máy bất ngờ phát nổ, sau đó lửa lan sang những xe khác. Thượng tá Nguyễn Thanh Hưởng (quyền Giám đốc Cảnh sát PCCC TP HCM) cho biết, lửa ở tầng hầm nhanh chóng bao trùm khoảng 300 m2. Các cửa cầu thang thông lên tầng trên lúc đó mở tung do bị chêm gạch, khói lùa lên rất mạnh. Hệ thống chữa cháy tự động gần như không hoạt động, lực lượng chữa cháy tại chỗ không có, nên khi lính cứu hỏa đến nơi lửa khói đã rất lớn.
Cơ quan điều tra đã thu hệ thống camera, dữ liệu quản lý báo cháy, báo khói, kích hoạt hệ thống tự động... của tòa nhà. Lúc cứu hộ đến hiện trường, điện đã tắt, không có đèn tín hiệu dẫn đường thoát hiểm cho nạn nhân.
Thiếu tướng Phan Anh Minh (Phó giám đốc Công an TP HCM) yêu cầu điều tra việc cửa ngăn khói bị chèn gạch là do cố ý hay vô tình, và ai làm.
"Nguyên nhân phát cháy tại tầng hầm không loại trừ khả năng do có tác động cài đặt gây nổ. Bởi xe máy phát nổ rất lớn. Tuy nhiên cũng có thể do nổ bình nguyên liệu khi đã cháy", tướng Minh phân tích.
Hai giả thuyết về nguyên nhân vụ cháy:
- Một chiếc xe dưới tầng hầm phát nổ
- Có tác động cài đặt để gây nổ
7 tiếng trước khi vụ hỏa hoạn xảy ra, cư dân tòa nhà Carina Plaza đã họp với Ban quản trị chung cư để phản ánh các bất cập tại tòa nhà và một trong những vấn đề được nêu là nguy cơ cháy nổ.
Cư dân yêu cầu quản lý tòa nhà tháo ngay những màn hình quảng cáo trong thang máy vì chắn luồng gió thông hơi ở trần cabin, nhiệt lượng tỏa ra rất lớn. Việc rò rỉ điện từ các màn hình quảng cáo này gây nguy hiểm nghiêm trọng, thậm chí có nguy cơ cháy nổ.
Ngoài ra, người dân cũng phản ánh tình trạng bảo vệ tòa nhà hút thuốc trong hầm giữ xe, khả năng cháy rất cao. Hay một số căn hộ tại tầng một được cho thuê để kinh doanh, làm kho hàng cũng tiềm ẩn nguy cơ này.
Vụ hỏa hoạn làm 13 người thiệt mạng, trong đó có 3 trẻ em; hai nạn nhân tuột tay từ tầng 12 khi cố thoát khỏi đám cháy, và hàng chục người bị thương. Sở Y tế TP HCM chiều 23/3 cho biết, đến 16h ngày 23/3 đã có 35 bệnh nhân xuất viện, 56 người còn đang tiếp tục điều trị tại các bệnh viện. Bệnh nhân chủ yếu bị ngạt khói, bỏng hoặc suy hô hấp.
Đám cháy cũng thiêu rụi hoàn toàn 13 ôtô và khoảng 150 xe máy, trong số hơn 1.000 xe máy để dưới hầm.
Các nhân chứng sống ngay sau lưng tòa tháp A của chung cư Carina nhìn thấy những cột khói đen kịt, cảnh tượng hỗn loạn và tiếng la hét thất thanh từ bên kia tường rào. Trên các tầng cao, cư dân của tòa chung cư đang dùng khăn, điện thoại và đèn pin phát sáng ra hiệu cầu cứu.
Chung cư cách nhà dân một dãy hàng rào cao nên chỉ có đàn ông mới leo được tường sang cứu những người đầu tiên chạy nạn. Con rể bà Bé là một trong số đó. Theo bà Bé, lúc được giải cứu, các nạn nhân mặc nguyên quần áo ngủ, tay cầm theo chiếc khăn ướt bịt mặt để không bị ngạt khói. Có người quấn mền lên người hoặc vác nệm chạy ra ngoài.
"Cảnh tượng lúc đó rất hỗn loạn, cả xóm không ai ngủ được mà thức trắng đêm theo dõi công tác cứu hộ. Đến giờ, tôi vẫn còn thấy khủng khiếp", bà Bé nhớ lại.
Khói dữ dội, khét lẹt khiến không ít cư dân của tòa Carina chọn giải pháp ở nguyên trong nhà chờ cứu hộ, thay vì lao ra cửa và mất phương hướng. Chị Thủy ở phòng A814 tưởng như cái chết đã gần trong gang tấc khi nhất quyết không rời nhà lúc con gái đòi mở cửa để đi xuống dưới.
"Tôi không đi. Nhà có 4 người, cùng chết hoặc cùng sống. Lúc cứu hộ đến, tôi mới biết cả nhà sẽ được sống", chị Thủy nói.
Xe cứu hoả tới hiện trường sau 30 phút đám cháy xảy ra. Có tổng cộng 34 xe cứu hoả, nhiều xe thang ở 8 đơn vị, hơn 200 lính phòng cháy chữa cháy, các y bác sĩ, bảo vệ toà nhà cùng những người dân tham gia cứu hộ.
8 xe cấp cứu luân phiên nhau cấp cứu nạn nhân. Tại hiện trường, các xe y tế được đặt ở "vùng xanh", lùi lại một bước so với các cảnh sát đang làm công tác cứu hộ. Khi có nạn nhân được đưa ra vòng ngoài, các y bác sĩ lập tức phân loại bệnh, sơ cứu và phân phối lên xe cứu thương, đưa về những bệnh viện gần nhất.
Cảnh sát ưu tiên cứu nạn nhân tại các tầng thấp bằng hệ thống thang móc. Những vị trí cháy cao hơn được các xe thang tiếp cận đưa xuống.
Xe thang không vươn tới các tầng cao nên rất đông cảnh sát phải đeo mặt nạ chống độc, sử dụng bao tay thấm nước, đu lên ban công, dùng thang móc lên các tầng lầu để tiếp cận cứu người. Ở những tầng cao, lính cứu hoả sẽ hướng dẫn người dân lên sân thượng. Các chiến sĩ phải làm nhanh nhất có thể để kịp đưa người mắc nạn đến nơi an toàn.
Trực tiếp tham gia chữa cháy, Đại uý Châu Thanh Quang (Đội trưởng chữa cháy chuyên nghiệp quận 8) cho biết hai tòa chung cư khói nghi ngút, thỉnh thoảng có tiếng nổ phát ra từ tầng hầm, trong khi hàng trăm người kêu thất thanh trên các tầng cao.
Sau khoảng ba tiếng, đám cháy ở chung cư Carina Plaza đã được dập tắt. Hàng trăm người dân sau đó phải qua đêm ngoài trời.
Tòa nhà Carina Plaza được đưa vào sử dụng năm 2012, có 700 căn hộ, với số dân khoảng 2.900 người. Chung cư được xây dựng trên diện tích hơn 19.000 m2, có 3 block nhà
(2 block cao 14 tầng và 1 cao 20 tầng), trong đó 4 tầng dành cho khu
thương mại kết hợp hồ bơi, khu vui chơi giải trí, thể thao.
Năm 2002, người dân TP HCM từng chứng kiến thảm họa ở tòa nhà Trung tâm Thương mại Quốc tế ITC, số 95-101 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, quận 1. Vụ cháy xảy ra lúc 13h30 ngày 29/10, khiến 60 người chết, 70 người khác bị thương; tài sản thiệt hại khoảng 32 tỷ đồng.
Nguyên nhân sau đó được xác định do các thợ hàn làm bắn tia lửa có nhiệt độ 1.600 - 1.700 độ C vào vật liệu mút nên xảy ra cháy.
Nhóm phóng viên
