Elon Musk vượt qua ông chủ Amazon Jeff Bezos, thành người giàu nhất thế giới với khối tài sản 209,3 tỷ USD sau khi cổ phiếu của hãng xe điện Tesla tăng vọt trong phiên giao dịch hôm 8/1 (giờ địa phương). Ngay sau đó, tỷ phú này đã lên Twitter, mạng xã hội yêu thích của mình, để xin lời khuyên về cách làm từ thiện đối với số tài sản khổng lồ.
"Tôi luôn đánh giá cao những bình luận mang tính phản biện. Cả cách cho đi tài sản để tạo ra sự khác biệt", Musk viết trên Twitter hôm 8/1.
So với những người xếp sau trong danh 500 tỷ phú của Bloomberg, Elon Musk là cái tên mờ nhạt trong hoạt động từ thiện. Đúng ở vị trí số một là tỷ phú Bill Gates và người bạn lâu năm Warren Buffett. Họ là những người đồng sáng lập sáng kiến Giving Pledge kêu gọi những người siêu giàu quyên góp ít nhất một nửa tài sản. Đồng thời họ cũng đã cho đi hàng chục tỷ USD tiền mặt và cổ phiếu cho các quỹ từ thiện.
Ngay cả Jeff Bezos, người từng bị chỉ trích vì keo kiệt cũng đã đẩy mạnh các hoạt động từ thiện. Bezos đã cam kết tài trợ 10 tỷ USD cho các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu vào năm ngoái và trao 791 triệu USD cho 16 nhóm bảo vệ môi trường vào tháng 11.
Dù đã ký cam kết Giving Pledge, Elon Musk tới giờ vẫn từ chối công khai về các hoạt động từ thiện. Musk đã ủng hộ hơn 257 triệu USD cho quỹ Musk Foundation. Trong đó, 65 triệu USD đã được phân bổ tới 200 tổ chức phi lợi nhuận trong khoảng thời gian từ năm 2016 đến năm 2018, theo phân tích của Quartz.
Trong khi có nhiều ý kiến chỉ trích cách Musk làm từ thiện, người giàu nhất hành tinh cho biết mình tích lũy tài sản cũng là để cho đi, hoặc để thực hiện những đam mê như khám phá vũ trụ. "Cần rất nhiều tài nguyên để xây dựng một thành phố trên sao Hỏa. Và tôi muốn đóng góp nhiều nhất có thể", Musk nói vời tờ Axel Springer (Đức) hồi tháng trước.
"Sự giàu có của Musk tăng lên có nghĩa là ông ấy sẽ cần phải tăng đáng kể tốc độ từ thiện để có thể thực hiện được cam kết cho đi hơn một nửa tài sản. Ông ấy cần phải quyết liệt hơn nhiều so với hiện tại", Benjamin Soskis, cộng sự nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm tổ chức phi lợi nhuận và từ thiện của Viện Đô thị, nói.
Trên thực tế, các tỷ phú thường có nhiều cách tiếp cận khác nhau trong lĩnh vực từ thiện. Bill Gates nghỉ hưu sớm, dùng toàn thời gian để tích cực tham gia vào các hoạt động từ thiện, đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe cộng đồng. Trong khi đó, nhà đồng sáng lập Twitter Jack Dorsey cập nhật các tin tức về việc làm từ thiện vào một ghi chú công khai.
MacKenzie Scott, vợ cũ của Bezos, đi tiên phong trong một mô hình làm từ thiện mới: tiếp cận trực tiếp hàng trăm tổ chức từ thiện, quyên góp mà không đưa ra bất cứ ràng buộc nào. Bà là người làm từ thiện nhiều nhất trong năm 2020 với gần 6 tỷ USD.
Brian Mittendorf, giáo sư Đại học bang Ohio, người nghiên cứu về các tổ chức phi lợi nhuận, đã đề xuất Musk học hỏi cách làm từ thiện của bà Scott và kiềm chế bản năng đổi mới của mình.
"Một cái bẫy mà nhiều nhà từ thiện giàu có rơi vào là mong muốn tự mình tái tạo hoạt động từ thiện, thay vì dựa vào những tổ chức từ thiện có chuyên môn, kinh nghiệm và chỉ cần tiền để mở rộng hoạt động", giáo sư Mittendorf nói.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)