Theo Mainichi, lịch sử vương miện Nhật Bản bắt nguồn từ thời kỳ Minh Trị (1868-1912). Khi đó, chính phủ thời Minh Trị đã tiến hành cải cách đất nước, chấm dứt chính sách bế quan tỏa cảng thời Edo (1603-1867), mở cửa các cảng biển, thúc đẩy các chính sách nhằm hiện đại hóa thông qua phương Tây hóa. Trong bối cảnh đó, Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản - Ito Hirobumi - ban hành một thông báo năm 1886 yêu cầu những thành viên nữ trong Hoàng gia mặc trang phục theo phong cách phương Tây.
Vào tháng 1/1887, Hoàng hậu Shoken - vợ của Thiên hoàng Meiji lần đầu tiên mặc một bộ lễ phục do Đức sản xuất, được coi là kiểu lễ phục trang trọng nhất trong các buổi lễ mừng năm mới. "Người ta cho rằng Hoàng hậu đã đội một chiếc vương miện vào thời điểm đó. Điều này rất quan trọng để tạo ấn tượng Nhật Bản đã hoàn toàn phương Tây hóa về mặt văn hóa bằng cách mặc trang phục và đeo trang sức như vương miện theo phong cách phương Tây", Yoko Takagi - giáo sư Trường Thời trang và Nghiên cứu Môi trường Sống thuộc Đại học Bunka Gakuen, một chuyên gia về thời trang châu Âu, nói.
Hoàng hậu Shoken đã đội vương miện trong một bức ảnh được chụp hai năm sau đó - năm 1889. Vương miện Hoàng hậu Shoken đội được cho là đã được truyền lại cho các thế hệ sau - Hoàng hậu Teimei (vợ Nhật Hoàng Taisho), Hoàng hậu Kojun (vợ Nhật hoàng Showa), Hoàng hậu Michiko - nay là Thái hậu Michiko (vợ Thượng hoàng Akihito). Chiếc vương miện này được coi là cao quý nhất dành cho nữ thành viên có địa vị cao nhất trong hoàng gia. Vào năm 2019, Hoàng hậu Masako đã đội nó trong lễ diễu hành lên ngôi của Nhật hoàng Naruhito.
Theo Cơ quan Nội chính Hoàng gia, các vương miện mới theo phong tục được trao cho các thành viên nữ trong Hoàng gia vào lễ trưởng thành. Vương miện sẽ được đội tại các dịp công cộng bao gồm các buổi lễ đầu năm mới hàng năm, các bữa tiệc của nhà nước tại Cung điện Hoàng gia. Chi phí để làm vương miện mới thường được lấy từ ngân sách nhà nước dành cho hoạt động công của Hoàng gia. Do đó, vương miện thuộc sở hữu của chính phủ Nhật Bản và được trả lại cho nhà nước khi một nữ thành viên Hoàng gia kết hôn và rời khỏi hoàng tộc.
Khi Công chúa Mako (nay là Mako Komuro) - con gái lớn của Thái tử Fumihito - làm lễ trưởng thành năm 2011, cô đã được trao chiếc vương miện trị giá 29 triệu yên (khoảng 255.000 USD). Em gái của Mako - Công chúa Kako, tròn 20 tuổi vào năm 2014, cũng được trao một chiếc vương miện giá 28 triệu yên (khoảng 246.000 USD).
Tuy nhiên lễ trưởng thành năm nay của Công chúa Aiko - con gái Nhật hoàng Naruhito lại không có vương miện mới. Công chúa Aiko đã mượn vương miện từ cô ruột Sayako Kuroda - con gái của Nhật hoàng Akihito - người đã rời khỏi Hoàng gia sau khi kết hôn với một thường dân năm 2005. Chiếc vương miện này được làm năm 1989 khi Kuroda bước sang tuổi 20. Chi phí của chiếc vương miện được trang trải bởi ngân sách của Hoàng gia nên khi Kuroda kết hôn, nó không bị thu hồi. Công chúa Aiko mượn vương miện trong bối cảnh đại dịch khiến đời sống người dân gặp khó khăn và Hoàng gia không muốn lãng phí.
"Vương miện là những vật dụng cần thiết đối với các nữ thành viên Hoàng gia. Những lời chỉ trích rằng chúng lãng phí tiền bạc là không phù hợp. Về vương miện mới dành cho Công chúa Aiko, lần này chúng tôi đã không làm nó bằng công quỹ, nhưng có thể xem xét làm nó trong tương lai", Yasuhiko Nishimura, người đại diện Cơ quan Nội chính Hoàng gia, cho biết.
Ngày nay, kiểu váy decollete (váy dài, cắt may tinh xảo) được sử dụng làm lễ phục chính thức dành cho các thành viên nữ Hoàng gia. Họ sẽ mặc lễ phục, đầu đội vương miện, hông đeo huân chương trong các buổi lễ và sự kiện quan trọng tiếp đón các vị khách từ nước ngoài hoặc lễ mừng năm mới. Tuy nhiên, Hoàng hậu và các thành viên nữ Hoàng gia nữ đã hạn chế đội vương miện trong buổi lễ đón năm mới 2021 khi cân nhắc những khó khăn mà công chúng Nhật Bản đang phải đối mặt giữa đại dịch.
Sơn Nam (Theo Mainichi)