Hồi giữa tháng 4, Grab Holdings Inc., hãng xe công nghệ và giao hàng khổng lồ của Đông Nam Á công bố kế hoạch phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) tại Mỹ thông qua sáp nhập với Altimeter Growth của Altimeter Capital vào tháng 7. Thương vụ SPAC (hoạt động sáp nhập với công ty mua lại có mục đích đặc biệt - Special Purpose Acquisition Companies) này sẽ mang lại cho Grab, công ty có trụ sở tại Singapore giá trị thị trường là 39,6 tỷ USD, tăng so với mức định giá 16 tỷ USD vào đầu năm nay.
Nhà đồng sáng lập kiêm CEO Anthony Tan, người sẽ nắm giữ 2,2% cổ phần của Grab sau thương vụ, sẽ nắm giữ khối tài sản khoảng 829 triệu USD, dựa trên số cổ phiếu mà ông sẽ sở hữu. Số cổ phiếu mà người đồng sáng lập Hooi Ling Tan và Chủ tịch Ming Maa sẽ sở hữu sẽ lần lượt trị giá 256 triệu USD và 144 triệu USD, theo Bloomberg.
Theo Bloomberg, cổ phiếu SPAC của Grab đang giao dịch cao hơn gần 3 USD so với giá thỏa thuận, đồng nghĩa với việc CEO Anthony Tan có thể sớm trở thành tỷ phú. Đại diện Grab từ chối bình luận về vấn đề này.
Asad Hussain, nhà phân tích cấp cao về công nghệ di động tại nhà cung cấp dữ liệu và nghiên cứu PitchBook cho biết: "Phản ứng tích cực của thị trường đối với việc sáp nhập Grab báo hiệu sự nhiệt tình của nhà đầu tư đối với công nghệ vận tải và tương lai của ứng dụng di động".
Hai nhà đồng sáng lập Anthony Tan và Hooi Ling Tan gặp nhau tại Trường Kinh doanh Harvard khi đang học MBA từ năm 2009 đến năm 2011. Họ nảy ra ý tưởng cung cấp dịch vụ gọi xe an toàn ở quê nhà Malaysia. Anthony Tan đã từ bỏ công việc kinh doanh của gia đình, một trong những các nhà phân phối ôtô lớn nhất của quốc gia, để tập trung vào kế hoạch khởi nghiệp.
Vào năm 2012, Anthony Tan và Hooi Ling Tan bắt đầu một ứng dụng gọi xe có tên MyTeksi, chuyển trụ sở đến Singapore sau khi huy động vốn để mở rộng sang khu vực Đông Nam Á. Công ty khởi nghiệp này được đổi tên thành Grab vào năm 2016, hiện bao gồm các mảng giao thức ăn, thanh toán trực tuyến và các dịch vụ tài chính. Doanh thu năm 2020 của Grab đạt 1,6 tỷ USD.
Giống như một số công ty khởi nghiệp khác sắp lên sàn, Grab đã tạo ra một quỹ tài trợ cho các đối tác và cộng đồng Đông Nam Á. Trong nỗ lực đầu tiên của mình, GrabForGood sẽ hỗ trợ tiêm chủng vaccine Covid-19. Khoản tài trợ ban đầu ước tính khoảng 275 triệu USD tiền mặt và cổ phiếu, với hai người đồng sáng lập của công ty và Chủ tịch Maa cũng cam kết đóng góp tổng cộng 25 triệu USD cổ phiếu của họ.
"Tôi không theo dõi mình có bao nhiêu vì điều đó không quan trọng. Chúng tôi rất may mắn khi có thể đưa Grab lên sàn và chúng tôi đã thành lập quỹ tài trợ GrabForGood để đảm bảo rằng cam kết và nguồn lực của chúng tôi để phục vụ cộng đồng sẽ tiếp tục phát triển ngay cả khi công ty phát triển", Anthony Tan cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Bloomberg.
Việc niêm yết cổ phiếu của Grab thúc đẩy sự giàu có của một số nhà đầu tư. Hưởng lợi lớn nhất là tập đoàn Nhật Bản SoftBank Group Corp., đã đầu tư khoảng 3 tỷ USD vào công ty thông qua một loạt khoản đầu tư bắt đầu từ năm 2014. Sau thương vụ này, Quỹ Vision của SoftBanksẽ sở hữu gần 19% cổ phần Grab, trị giá khoảng 7 tỷ USD. Hai hãng gọi xe Uber Technologies Inc. và Didi Chuxing Technology Co. sẽ có số cổ phần lần lượt trị giá 5,4 tỷ USD và 2,8 tỷ USD. Quỹ Man Capital của gia đình tỷ phú Ai Cập Mohamed Mansour cũng sở hữu một lượng cổ phần ở Grab.
Gần đây các công ty công nghệ châu Á có nhiều thương vụ IPO thành công tại Mỹ. Giá cổ phiếu gã khổng lồ thương mại điện tử Hàn Quốc Coupang Inc., cũng được SoftBank hậu thuẫn, đã tăng 41% khi bắt đầu giao dịch tại New York vào tháng trước. Điều đó đã khiến người sáng lập Coupang Bom Kim trở thành một trong những người giàu nhất thế giới.
"Thành công của Grab SPAC sẽ mở đường cho nhiều công ty khởi nghiệp Đông Nam Á nói riêng xem xét niêm yết thông qua SPAC", nhà phân tích Asad Hussain nhận định.
Grab đang hoạt động tại 8 quốc gia, 398 thành phố và là công ty khởi nghiệp giá trị nhất Đông Nam Á. Từ mảng gọi xe năm 2012, Grab đã mở rộng sang các lĩnh vực khác như giao đồ ăn, hàng hóa, thanh toán điện tử và đang thúc đẩy mạnh mảng bảo hiểm, cho vay tại khu vực có 650 triệu dân.
Sơn Nam (Theo Bloomberg)