Gần hai thập kỷ trước, giáo sư Ratko Djukanovic, Stephen Holgate và Donna Davies phát hiện người mắc bệnh hen suyễn và bệnh phổi mạn tính thiếu một protein gọi là interferon beta giúp cơ thể kháng lại cảm cúm thông thường. Nghiên cứu của nhóm cho thấy bệnh nhân có thể tăng khả năng đề kháng trước virus nếu protein này được thay thế.
Sau đó các giáo sư này đã cùng lập nên Công ty Synairgen để biến nghiên cứu của họ thành thuốc điều trị. Cổ phiếu công ty nhảy vọt trên thị trường chứng khoán vào năm 2004, nhưng cuối cùng lại rớt giá chóng mặt vì thỏa thuận sản xuất với công ty AstraZeneca thất bại.
Và khi Covid-19 bùng phát trong năm nay, nhiều quốc gia bắt đầu quan tâm các biện pháp điều trị tiềm năng cho triệu chứng khó thở. Cơ hội thứ hai đã gõ cửa công ty của ba giáo sư này. Richard Marsden, CEO Synairgen cho biết thời gian qua công ty đã đầu tư rất nhiều vào thử nghiệm thuốc interferon beta cho bệnh nhân viêm phế quản mạn tính hoặc tắc nghẽn phổi mạn tính.
"Khi đại dịch virus corona xuất hiện, ngay từ tháng 1 chúng tôi đã nhận ra mình sẽ có một vai trò quan trọng trong cuộc chiến với virus này. Chúng tôi tìm cách thử nghiệm lâm sàng vào tháng 2 và tháng 3, chuẩn bị cho giai đoạn virus lây lan đến Anh. Cuối cùng điều đó đã xảy ra. Thử nghiệm được tiến hành khi mọi người bắt đầu đổ về bệnh viện vì nhiễm virus" ông Richard Marsden nói.
"Tác động lên hệ miễn dịch và ức chế interferon beta là một phần các hoạt động của nCoV, vậy nếu đưa protein này trở lại, chúng ta đạt được hiệu quả đáng kinh ngạc", ông chia sẻ.
Kết quả thử nghiệm lâm sàng được công bố trong tuần qua cho thấy các bệnh nhân Covid-19 được kê SNG001 - loại thuốc chứa protein interferon beta có khả năng hồi phục tốt hơn thông thường 2-3 lần. Thuốc được đưa vào cơ thể bệnh nhân trực tiếp qua máy xông khí dung. Nghiên cứu trên được thực hiện trên 101 bệnh nhân. Kết quả 79% người tham gia ít có nguy cơ bệnh trở nặng, tình trạng khó thở cũng giảm đáng kể khi dùng SNG 001.
Sau khi kết quả thử nghiệm lâm sàng được công bố, sáng 21/7, giá cổ phiếu của Synairgen nhảy vọt. Đến trưa cùng ngày, mức giá đã tăng đến 540%. Điều đó giúp giáo sư Djukanovic (65 tuổi) người nắm giữ 0,56% cổ phần có giá trị 300.000 bảng Anh (382.000 USD) vào ngày hôm trước nhảy vọt lên 1,6 triệu bảng Anh (2 triệu USD). Giáo sư Holgate (73 tuổi), chuyên gia về dược miễn dịch học, cũng chứng kiến 0,59% cổ phần của mình tăng giá trị lên 1,7 triệu bảng (2,1 triệu USD). Thành viên sáng lập thứ ba của công ty là giáo sư Davies, 67 tuổi cũng nắm số cổ phần xấp xỉ các đồng nghiệp thông qua một công ty riêng.
Theo thống kê, giá cổ phiếu của Synairgen đã tăng hơn 3.000% trong năm nay. "Đó là một bước đột phá lớn trong điều trị bệnh nhân Covid-19. Chúng tôi không thể mong đợi kết quả thử nghiệm nào tốt so với những kết quả này", CEO Richard Marsden nói
Marsden chia sẻ thêm rằng cả ba giáo sư đều rất hào hứng về tiềm năng tài chính của Synairgen. Tuy nhiên, điều đáng mừng nhất là họ "may mắn nhìn thấy phát hiện khoa học của mình được ứng dụng trong điều trị".
Synairgen, với trụ sở vẫn đặt tại Bệnh viện tổng hợp Southampton. Họ đang giới thiệu nghiên cứu của mình đến các nhà quản lý y tế trên khắp thế giới nhằm xin cấp phép đưa loại thuốc này ra thị trường. Việc cấp phép thường mất đến vài tháng. Tuy nhiên, chính phủ nhiều nước đã cam kết đẩy nhanh tiến trình để chống đại dịch.
Sơn Nam (Theo Guardian)