Về mùa đông, các bệnh viêm phế quản, viêm họng chủ yếu do hàn tà xâm nhập. Nhiệt độ xuống quá thấp nên khi không khí đi qua mũi không đủ sưởi ấm đã mang khí lạnh đó trực tiếp vào phế quản. Phế quản bị lạnh gây sưng, viêm, tăng tiết dịch (đờm) gây khó thở. Trẻ bị viêm phế quản hắt hơi, sổ mũi, dịch mũi chảy xuống họng gây viêm họng. Đờm nhiều có thể dẫn đến đi ngoài ở trẻ.
Theo lương y Phùng Gia ở Hà Nội, với hình thái thời tiết cực đoan này, các phụ huynh mặc ấm cho con cũng không ăn thua, cơ bản phải làm ấm được không khí trong phòng thì trẻ hít vào mới không bị viêm. Để hạn chế khả năng xảy ra viêm họng, viêm phế quản ở trẻ nhỏ, lương y chia sẻ bài thuốc phòng và điều trị.
Trẻ dưới một tuổi, các mẹ sử dụng bài tía tô và gừng. Khi thấy con có nước mũi trong, mẹ lấy khoảng 5 cành lá tía tô rửa sạch, vò qua rồi cho vào sắc với một bát nước cùng một nhánh gừng bằng đốt ngón trỏ. Đun sôi trong khoảng 3-5 phút là dùng được. Mẹ nên cho bé uống hết trong ngày. Có bé chỉ hai ngày là hết hoặc chuyển sang đờm xanh. Thấy con mũi xanh, đặc, mẹ bỏ gừng chỉ cho uống nước sắc tía tô sẽ ổn.
Kế đến, mẹ lấy từ 5 đến 7 lá giềng, đem giã nát rồi sao với nửa chén rượu. Sau đó, mẹ đắp vào vùng lưng chỗ hai phế quản của bé. Các mẹ lưu ý độ nóng sao cho phù hợp kẻo làm bỏng da con. Đắp cho đến khi nguội hẳn, sao lại lần nữa rồi đắp tiếp, xong thì bỏ bã đi. Ngày làm như vậy hai lần, sáng ngủ dậy và tối, bé sẽ nhanh hết đờm và khó thở.
Với trẻ trên một tuổi, phụ huynh lấy một củ tỏi to bóc vỏ và một lượng gừng tươi tương đương cạo vỏ (như hình, lượng tỏi là 28 g nên tổng tỏi, gừng là hơn nửa lạng một chút). Giã nát hai loại trước khi cho vào lọ thủy tinh. Đổ thêm 100 ml mật ong vào, vặn chặt nắp và đặt trong xoong nước đun sau 30 phút là được.
Trẻ từ một tuổi đến 16 tháng uống 1,5 ml pha với 3 ml nước lọc, ngày hai lần để phòng; 2 ml với 3ml nước lọc ngày 4-5 lần để điều trị. Uống liên tục qua đợt rét đậm rồi uống dự phòng thêm 2-3 ngày.
Trẻ từ 16 tháng trở lên mỗi lần 2 ml pha 3 ml nước lọc, ngày uống hai lần để phòng và 3 ml với 3 ml nước lọc ngày 4-5 lần để trị.
Lương y khuyên các mẹ không được dùng than, chỉ có thể dùng đèn sưởi, để làm ấm không khí. Các phụ huynh có thể đốt bồ kết 3-4 quả trong phòng để trừ hàn và sát khuẩn.
Hà Phương